Verkoop of schenken tweede woning in Spanje door ouders aan kinderen
Om in Nederland wonende kinderen een moeizame nalatenschapsafwikkeling in Spanje te besparen, wordt nog wel eens overwogen de Spaanse woning alvast aan hen te schenken. Als hoofdzaak (genoemde doelstelling) en bijzaken (kosten en belastingen) ook in die volgorde in de afweging worden betrokken is dit een serieuze mogelijkheid, al zijn er de nodige mitsen en maaren. Die mitsen en maaren komen in deze column aan bod waar het gaat om een vakantiewoning. De mogelijkheden voor residenten om hun Spaanse hoofdwoning bij leven aan de in Nederland wonende kinderen te schenken of over te dragen komen een volgende keer aan bod.
Schenken of verkopen = schenkbelasting of overdrachtsbelasting
De overdracht kan plaatsvinden middels een schenking- of verkoopakte. Bij verkoop is overdrachtsbelasting verschuldigd. Aan de Costa Blanca is dat 10% van de koopsom; aan de Costa del Sol 7%. Bij schenking is daarentegen geen overdrachtsbelasting verschuldigd in Spanje, maar wél schenkbelasting. De schenkbelasting (voorheen genoemd ‘schenkingsrecht’) en de erfbelasting (voorheen ‘successierecht’) zijn geregeld in dezelfde ‘successiewet’. Elke autonome Spaanse regio heeft een eigen successiewet. Afhankelijk van de autonome Spaanse regio kunnen daarin aantrekkelijke schenkbelastingvrijstellingen zijn opgenomen, zoals ook in de Comunidad Valencia (Costa Blanca). De nogal royale schenkbelastingvrijstelling in de Comunidad Valencia zal overigens per 1 januari worden versoberd! Lees in verband hiermee mijn artikel getiteld: ‘Vrijstellingen successiewet Comunidad Valenciana verder verlaagd. Of deze schenkbelastingvrijstellingen nog bestaan als de ouders te zijner tijd overlijden valt natuurlijk te bezien. De Spaanse ‘successiewetten’ zijn zéér veranderlijk! Benutten van de huidige schenkbelastingvrijstelling nu het nog kan, zou kunnen worden gezien als een voordeel ten opzichte het laten vererven van het vakantiehuis in een (fiscaal onzekere) toekomst.
Spaanse en Nederlandse schenkbelasting
Maar het is allemaal niet zo simpel als het gaat om een vakantiewoning! In dat geval hebben we namelijk óók te maken met Nederlandse schenkbelasting. Nederland hanteert namelijk de woonplaats van de schenker als aanknopingspunt om te bepalen of zij ‘heffingsbevoegd’ is. Aangezien het gaat om een vakantiewoning, woont de schenker in Nederland zodat Nederland in beginsel schenkbelasting heft.
In tegenstelling tot bepaalde regio’s in Spanje (zoals Valencia) kent Nederland geen speciale vrijstellingen als de woning niet als hoofdwoning van de verkrijger gaat dienen.
Of er feitelijk óók Spaanse schenkbelasting zal zijn verschuldigd bij schenking van de Spaanse vakantiewoning hangt – zoals reeds opgemerkt – af van de eventueel beschikbare schenkbelastingvrijstellingen in de desbetreffende Spaanse autonome regio.
Vermogenswinstbelasting (Vermogenstoenamebelasting)
Schenking van onroerend goed leidt – zoals bij een gewone verkoop – in beginsel ook tot de heffing van Spaanse vermogenswinstbelasting.
De heffing over de winst die door een niet-resident (de schenker van de vakantiewoning) met een dergelijke transactie wordt geacht te zijn behaald bedraagt 19%. Lees in dit verband ook het artikel van Roeland van Passel getiteld ‘Recht en inkomstenbelasting in Spanje uit onroerend goed voor niet-ingezetenen’.
De te verwachten schenkbelasting in Nederland, vermeerderd met de verwachte vermogenswinstbelasting in Spanje, zorgt er niet zelden voor dat in plaats van schenking uiteindelijk toch maar wordt gekozen voor het ‘gewoon’ laten vererven van de Spaanse vakantiewoning, waarna vervolgens wordt gezocht naar de mogelijkheden om dit het proces voor de kinderen zo soepel mogelijk te kunnen laten verlopen. Zie in dit verband mijn artikel met de titel: ‘Niet gehinderd door enige kennis’.
Verkopen in plaats van schenken
Als alternatief van een schenking van de vakantiewoning, kan ook worden overwogen de vakantiewoning te verkopen aan een of meer van de kinderen.
Om Nederlandse en Spaanse schenkbelastingheffing volledig te kunnen voorkomen dient aan de kinderen te worden overgedragen tegen de marktprijs; een vaag begrip (met een marge; een onder- en bovengrens).
Bij verkoop is – zoals reeds opgemerkt – sprake van overdrachtsbelasting, zoals ook het geval zou zijn bij een overdracht aan een willekeurige derde. Afhankelijk van de autonome regio bedraagt deze 7-10%.
Uiteraard is het óók met het oog op de hiervoor reeds genoemde vermogenswinstbelasting (19%) voordelig als de Spaanse woning voor een zo laag mogelijke marktprijs aan de kinderen kan worden verkocht.
Als kan worden aangetoond dat de kinderen daadwerkelijk de marktprijs hebben voldaan, is er geen Nederlandse schenkbelasting. De voldoening van de koopsom door de kinderen kan in Nederland ook plaatsvinden doordat de kinderen de koopsom aan de ouders schuldig erkennen, mits dit onder zakelijke voorwaarden gebeurd (geldleningsovereenkomst).
In Spanje gaat het schuldig blijven van de koopsom minder makkelijk. De Spaanse fiscus vraagt meer waarborgen dat daadwerkelijk wordt afgelost. Worden die niet in de transactie meegenomen, dan kan een naheffingsaanslag schenkbelasting volgen (binnen 5 jaar).
Vererving van de vordering
De vordering van de ouders (wegens het schuldig blijven van de koopsom door de kinderen) vererft gewoon bij hun overlijden aan diezelfde kinderen. Deze vordering heeft een waarde, en wordt voor die waarde in de Nederlandse heffing van erfbelasting betrokken (niet in de Spaanse!).
Tussentijds hebben de ouders uiteraard de gelegenheid om jaarlijks een deel van deze vordering kwijt te schelden (= schenking), met een mogelijke besparing van Nederlandse erfbelasting als gevolg.
R.L. (Renato) Zanardi, notaris in Nederland en estate planner in Spanje (met vestigingen Albir en Marbella). Zie hier voor andere columns van mr, R.L. Zanardi
Publicatiedatum 2 juni 2016 (update 12-11-2016)
Comments are closed.